मंडळी तुम्ही पंतप्रधान मोदी आणि सेंगोल हे छायाचित्र सोसिअल मीडिया वर खूप वेळा पाहीले असेल, मी ही पाहीले त्यावेळी मनात प्रश्न निर्माण झाले ते असे What is Sengol in marathi : सेंगोल म्हणजे काय ? विशेष म्हणजे हे नाव मी पहिल्यांदाच ऐकले त्यामुळे सेंगोल बद्दल जाणून घ्यायची उत्सुकता वाढू लागली, याच सेंगोल बाबत हा आजचा लेख .
संसद भवनाशी संबंधित सेंगोल राजदंडाचा इतिहास काय आहे, मराठीमध्ये सेंगोलचा अर्थ? (History of Sengol, Sengol mhnje kay, What is Sengol history related to parliament of india) Sengol Meaning In marathi, Sengol Meaning In English, What Is Sengol In Parliament In Marathi, Sengol In Parliament of India, Sengol kay ahe, Sengol kay ahe In marathi.
नक्की वाचा -- भारतातील ११ रहस्यमयी मंदिरे (Top 11 Mysterious temples)
भारतात बांधलेल्या संसद भवनाच्या उद्घाटनावरून सत्ताधारी आणि विरोधकांमध्ये राजकीय युद्ध सुरू आहे. या नव्याने बांधलेल्या संसद भवनाचे उद्घाटन 28 मे 2023 रोजी पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते करण्यात आले. त्याचवेळी, नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनापूर्वी भारताचे केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांनी नव्याने बांधलेल्या संसद भवनात सेंगोलची स्थापना करण्याची घोषणा केली.
सेंगोल म्हणजे काय ? What is Sengol in Marathi |
तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की सेंगोलचा वापर भारतीय राजदंड म्हणून केला जात आहे आणि तो नवीन संसद भवनात स्थापित करण्यात आला आहे. आता तुमच्या मनात हा प्रश्न येत असेल की सेंगोल म्हणजे काय? ते का वापरले जाते? त्याचा इतिहास काय आहे?तर या सर्व प्रश्नांची उत्तरे आज या लेखाद्वारे देऊया.
सेंगोल काय आहे ? (What Is Sengol in Marathi)
तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की सेंगोल हा एक राजदंड आहे, जो चोल साम्राज्यातील नवीन उत्तराधिकारीकडे सत्ता हस्तांतरित करण्यासाठी वापरला जात होता.चोल साम्राज्यात, जेव्हा राजाने आपला नवीन उत्तराधिकारी घोषित केला तेव्हा तो त्या नवीन उत्तराधिकारीकडे प्रतीक म्हणून सेंगोल राजदंड सोपवत असे.
दक्षिण भारतातील तामिळनाडूमध्ये, सेंगोल राजदंड हे न्याय आणि न्याय शासनाचे प्रतीक मानले जाते. या न्याय्य आणि न्यायप्रिय नियमाचे प्रतीक म्हणून आता भारताच्या नवीन संसद भवनात त्याची स्थापना करण्यात आली आहे. नव्याने बांधलेल्या संसद भवनात सभापतींच्या आसनाजवळ सेंगोल स्थापित केले आहे. नवीन संसद भवनात सेंगोलच्या स्थापनेमुळे भारताच्या हजार वर्षांच्या जुन्या परंपरेचे पुनरुज्जीवन झाले आहे.
सेंगोल म्हणजे काय ? What is Sengol in Marathi |
सेंगोलचा इतिहास केवळ चोल राजवंशाच्या साम्राज्यापुरता मर्यादित नाही, तर काही इतिहासकार चोल साम्राज्याव्यतिरिक्त मौर्य आणि गुप्त राजघराण्याच्या काळात त्याचा वापर झाल्याचे मानतात.
सेंगोल सारख्या राजदंडाचा इतिहास देखील सुमारे 5000 वर्षांपूर्वी सापडतो, ज्याचे वर्णन महाभारत काळात केले गेले आहे. रामायण आणि महाभारताच्या काळात अशा काही कथा ऐकायला मिळतात ज्यात प्रतिक म्हणून राजदंड बनवून 100 वर जाण्याचा उल्लेख आहे.महाभारताच्या काळात राजा युधिष्ठिराच्या राज्याभिषेकाच्या वेळी राजदंड हस्तांतरित झाल्याचा उल्लेख आहे. शांतीपर्वात या राजदंडाचा उल्लेख करून असे म्हटले आहे की राजदंड हा राजाचा धर्म आहे आणि हा राजदंड धर्म आणि अर्थाचे रक्षण करतो!
नक्की वाचा -- काळ्या मुंग्या Black Ants का चावत नाहीत ? Interesting Facts
प्राचीन प्रथेनुसार, जेव्हा राजा राज्याभिषेकाच्या वेळी त्याच्या शाही सिंहासनावर बसत असे तेव्हा तो अदंड्यो: अस्मि असा तीन वेळा उच्चार करत असे, म्हणजे राजाला शिक्षा होऊ शकत नाही. हा दंड राजाला शिक्षा करण्याचा अधिकार देतो पण राजाने उच्चार केल्यावर पुजारी धर्मदंड्यो : असि म्हणत राजाला सावध करतो तो धर्म राजाला शिक्षा देऊ शकतो. असे म्हणत राजपुरोहित राजदंड राजाच्या हाती देतो.
सेंगोलचा अर्थ (Sengol Meaning In Marathi And English)-
सेंगोल हा शब्द तमिळ शब्द 'सेम्माई' वरून आला आहे ज्याचा अर्थ धर्म, सत्य आणि निष्ठा असा होतो. काही अर्थाने, हिंदीतील सेंगोल या शब्दाचा अर्थही श्रीमंत समजला जातो.
Sengol चा इंग्रजी मध्ये अर्थ Righteousness आहे, ज्याचा हिंदी मध्ये अर्थ आहे नीतिशास्त्र. इतकेच नव्हे तर अनेक वेळा सेंगोल या शब्दाचा अर्थ वैभव, संपत्ती, समृद्धी, निःपक्षपातीपणा आणि न्यायप्रिय शासन यालाही लावला जातो.
सेंगोल हा एक राजदंड आहे जो सत्ता आणि अधिकाराच्या हस्तांतरणासाठी वापरला जातो. तमिळ भाषेत, सेन्गोल हा शब्द या फाशीच्या शिक्षेसाठी वापरला जातो, जरी त्याची उत्पत्ती तमिळ भाषेतील सेम्मई या शब्दापासून झाली असे मानले जाते.
सेंगोल चा इतिहास (History of Sengol in Marathi)
भारतातील सेंगोलचा इतिहास हजारो वर्षांचा आहे. सेंगोलचा इतिहास भारतातील चोल राजवंशापासून सुरू होतो. असे म्हटले जाते की जेव्हा चोल साम्राज्याच्या काळात सत्तेचे हस्तांतरण होत असे तेव्हा सत्तेच्या हस्तांतरणाचे प्रतीक म्हणून बाहेर जाणार्या राजाने सेंगोलचा राजदंड त्याच्या उत्तराधिकारीकडे दिला जात होता.
भारताच्या स्वातंत्र्याचा एक किस्सा सेंगोलच्या आधुनिक इतिहासाशीही जोडलेला आहे. भारताचे स्वातंत्र्य, सार्वभौमत्व आणि स्वातंत्र्यादरम्यान सत्ता हस्तांतरणाचे प्रतीक म्हणून हा सेंगोल राजदंड भारताचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्याकडे सुपूर्द करण्यात आला होता.देशाच्या स्वातंत्र्यादरम्यान भारताचे शेवटचे व्हाईसरॉय लॉर्ड माउंटबॅटन यांनी सत्ता हस्तांतरणासाठी दिलेला कागदपत्रांची प्रक्रिया पूर्ण होत होती.
सेंगोल म्हणजे काय ? What is Sengol in Marathi |
यादरम्यान त्यांच्या मनात प्रश्न आला की, भारताच्या स्वातंत्र्याचे आणि सत्तेच्या हस्तांतरणाचे प्रतीक काय असेल? याचे उत्तर जवाहरलाल नेहरूंकडे नव्हते. म्हणूनच त्यांनी लॉर्ड माउंटबॅटनचा हा प्रश्न भारताचे माजी गव्हर्नर जनरल श्री चक्रवर्ती राजगोपालाचारी यांच्याकडे नेला.
दक्षिण भारतातील चक्रवर्ती राजगोपालाचारी यांना भारताच्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारशाची चांगली माहिती होती. म्हणूनच त्यांनी सेंगोल राजदंडाची सूचना त्यांच्यासमोर ठेवली. दक्षिण भारत आणि तामिळनाडूमध्ये, सेंगोल राजदंड अजूनही अधिकाराच्या सामर्थ्याने न्याय आणि न्याय शासनाचे प्रतीक मानले जाते.
चक्रवर्ती राजगोपालाचारी जी यांच्या सूचनेनुसार, रत्नपारखीने सोन्याचा शेंगोल बनवला आणि नंदीला वर बसवले. तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की सेंगोल राजदंड राजगुरूंनी हस्तांतरणादरम्यानच दिला आहे. म्हणूनच चक्रवर्ती राजगोपालाचारी यांनी तिरुवदुथुराईचे 20 वे गुरु महासन्निधानम श्रीलश्री अंबलावन देसीगर स्वामीजी यांच्याकडे जबाबदारी दिली. त्यादरम्यान त्यांची तब्येत बिघडली होती, पण त्यांनी ही जबाबदारी उचलली, असे सांगण्यात येते.
नक्की वाचा -- जगप्रसिद्ध companies आणि त्यांच्या Logo मागची कथा.
राजदंड तयार झाल्यानंतर, तिरुवदुथुराई मठाच्या राजगुरूंनी तो लॉर्ड माउंटबॅटन यांना पाठवला. असे म्हणतात की 14 ऑगस्ट 1947 रोजी मध्यरात्रीच्या सुमारास तमिळनाडूतील जनतेने हा सोनेरी सेंगोल राजदंड भारताचे पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्याकडे सुपूर्द करण्यात आला. तेव्हापासून हा सेंगोल राजदंड भारताच्या स्वातंत्र्याचे आणि ब्रिटीशांकडून भारतात सत्ता हस्तांतरित करण्याचे प्रतीक बनले.
कोणत्या ज्वेलरने सेंगोल बनवले?
तुमच्या माहितीसाठी आम्ही तुम्हाला सांगतो की सेंगोल राजदंडाच्या बांधकामाचे काम चेन्नईचे प्रसिद्ध ज्वेलर वुमिदी बंगारू चेट्टी यांच्याकडे सोपवण्यात आले होते. इंटरनेटवर उपलब्ध माहितीनुसार, हे गोल्डन सेंगोल वुम्मीदी बंगारू यांनी एका महिन्यापेक्षा कमी कालावधीत तयार केले होते.
सेंगोल म्हणजे काय ? What is Sengol in Marathi |
सेंगोलच्या बांधकामात गुंतलेले वुमिदी बंगारू यांच्या कुटुंबातील दोन सदस्य आजही जिवंत आहेत. वुम्मीदी इथिराजुलू जे ९६ वर्षांचे आहेत आणि वुम्मीदी सुधाकर जे ८८ वर्षांचे आहेत ते अजूनही जिवंत आहेत. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, हे दोन्ही सदस्य 28 मे 2023 रोजी नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनावेळी सेंगोल स्थापना समारंभात सहभागी झाले होते.
सेंगोलच्या आकृतीवर नंदी का बसवला आहे?
तुमच्या माहितीसाठी आम्ही तुम्हाला सांगतो की भगवान शिवाचे वाहन नंदी सेंगोलवर विराजमान आहे. दक्षिण भारत आणि तामिळनाडूच्या लोकांचा असा विश्वास आहे की भगवान शिवाचे वाहन नंदी हे न्याय आणि सुशासनाचे प्रतीक आहे.
सेंगोल हा रॉडच्या आकाराचा राजदंड आहे, तो साम्राज्याच्या शाही शक्तीचे प्रतीक आहे. जवाहरलाल नेहरूंना सुपूर्द केलेल्या सेंगोलची लांबी सुमारे 5 फूट आहे. ते सेंगोल संग्रहालयातून उचलून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याकडे सुपूर्द करण्यात आले आणि भारताच्या नवीन संसद भवनात स्पीकरच्या आसनाजवळ स्थापित करण्यात आले.
सेंगोल कुठे ठेवले होते?
भारताचे गृहमंत्री श्री अमित शहा यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सेंगोलचा राजदंड अजूनही प्रयागराज येथील आनंद भवन संग्रहालयात सुरक्षित ठेवण्यात आला होता. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना जेव्हा या राजदंडाची माहिती मिळाली तेव्हा त्यांनी त्याची छाननी करून घेतली. यादरम्यान सेंगोलशी संबंधित ही सर्व माहिती मिळाली.
नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनापूर्वी सेंगोल पंतप्रधान मोदींना सुपूर्द केले -
नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनाच्या 1 दिवस आधी 27 मे 2023 रोजी नैतिकता, निष्पक्षता आणि न्याय यांचे प्रतीक असलेला पवित्र सेंगोल राजदंड, भारताचे आदरणीय पंतप्रधान आदरणीय श्री नरेंद्र मोदी यांच्याकडे सुपूर्द करण्यात आला. नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटन समारंभाच्या पूर्वसंध्येला, धर्मपुरमचे अधिनम महंतो आणि तिरुवदुथुराई हे राष्ट्रीय राजधानी नवी दिल्लीतील पंतप्रधानांच्या निवासस्थानी पोहोचले आणि त्यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना सेंगोल राजदंड सुपूर्द केला.
सेंगोल राजदंड राजगुरूंनी सोपवला जाणे ही चोल साम्राज्यापासूनची प्रथा होती. स्वातंत्र्यानंतर, हा सेंगोल राजदंड भारताचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांना तिरुवदुथुराईच्या अधिनम महंत यांनी सुपूर्द केला. ही परंपरा पुढे चालू ठेवण्यासाठी, नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनासाठी आणि सेंगोलच्या स्थापनेसाठी, सेंगोल प्रदान करण्यासाठी आणि उद्घाटन कार्यक्रमात सहभागी होण्यासाठी आणि त्यांना आशीर्वाद देण्यासाठी अधीनस्थ महंतांना राष्ट्रीय राजधानी दिल्लीला बोलावण्यात आले.
हा सेंगोल राजदंड पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 28 मे 2023 रोजी भारताच्या नव्याने बांधलेल्या संसद भवनात स्थापित केला होता.
नवीन संसद भवनात सेंगोल राजदंड स्थापित केला (Sengol In Parliament Of India) -
तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की हा सेंगोल राजदंड 28 मे 2023 रोजी नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनावेळी सभापतींच्या खुर्चीजवळ बसवण्यात आला होता. ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व प्रकाशित करणे आणि हजारो वर्ष जुन्या परंपरेचे पुनरुज्जीवन करणे हा त्याच्या स्थापनेचा मुख्य उद्देश आहे.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
प्रश्न .सेंगोल म्हणजे काय?
सेंगोल हा एक राजदंड आहे जो चोल साम्राज्यात राज्य सत्तेचे प्रतीक मानले जात असे आणि सत्तेच्या हस्तांतरणादरम्यान नवीन उत्तराधिकारीकडे सोपवले जायचा.
प्रश्न .सेंगोल कोणी बनवले?
चेन्नई येथील प्रसिद्ध ज्वेलर वुम्मीदी बंगारू चेट्टी यांनी सेंगोलची निर्मिती केली होती.
प्रश्न .सेंगोल कसा दिसतो?
सेंगोलची उंची 5 फूट आहे. हा एक दंडात्मक राजदंड आहे जो सिंहासनाच्या नवीन वारसाला देण्यात आला होता.
प्रश्न .सेंगोलची स्थापना कोठे झाली?
सेंगोलची स्थापना भारताच्या नवीन संसद भवनात करण्यात आली.
प्रश्न .भारताच्या नवीन संसद भवनाचे उद्घाटन कोणी केले?
भारताच्या नवीन संसद भवनाचे उद्घाटन भारताचे माननीय पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते करण्यात आले.
प्रश्न .भारताच्या नवीन संसद भवनाचे उद्घाटन कधी झाले?
28 मे 2023 रोजी, भारताच्या नवीन संसद भवनाचे उद्घाटन भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते करण्यात आले.
नक्की वाचा -- ChatGpt काय आहे कसे कार्य करते ? Open AI Chat Gpt in Marathi
प्रश्न .सेंगोल हस्तांतरणाची प्रथा कोणत्या राजघराण्याशी संबंधित आहे?
सेंगोल हस्तांतरणाची प्रथा चोल राजघराण्याशी संबंधित आहे.
प्रश्न . सेंगोल राजदंड कोणाला देण्यात आला?
सेंगोल भारताचे माननीय पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी स्वीकारले आणि भारताच्या नव्याने बांधलेल्या संसद भवनात स्थापित केले.
प्रश्न .सेंगोल जवाहरलाल नेहरूंना केव्हा देण्यात आला?
14 ऑगस्ट 1947 च्या रात्री पंडित जवाहरलाल नेहरू जी यांनी तामिळनाडूच्या जनतेकडून सेंगोल स्वीकारले.
आज या लेखाच्या माध्यमातून आम्ही तुमच्यासोबत What is Sengol in Marathi : सेंगोल म्हणजे काय ? राजदंडाशी संबंधित अनेक महत्त्वाची माहिती शेअर केली आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तसेच या लेखात काही त्रुटी किंवा अभिप्राय कळवण्यासाठी कंमेंट करा. ही माहिती तुम्ही तुमच्या प्रियजनांशी देखील शेयर करू शकता. जोशमराठी नेहमीच रोचक माहिती वाचकांसाठी प्रसिद्ध करते. धन्यवाद.. !!
टिप्पणी पोस्ट करा