नमस्कार मित्रांनो, आपल्या देशात भ्रष्टाचार ,घोटाळे काही केल्या कमी होताना दिसत नाहीत. काही तर सामान्य करदात्यांचे पैसे लुबाडून लंडन सारख्या ठिकाणी पळून जाऊन ऐषोआराम भोगताहेत. यांना आळा कसा घालायचा ? या भ्रष्टाचार्यांवर कडक कार्यवाही व नजर कशी ठेवायची ? असे प्रश्न तुम्हाला पडू शकतात. मित्रानो तुम्ही वर्तमानपत्र किंवा टीव्ही वर बातमी पाहिली असेल अमुक तमुक नेत्यावर ED ची नजर, करणार चौकशी , ED ची नोटीस. What is ED in Marathi? मराठीत संपूर्ण माहिती आपण या लेखातून जाणून घेणार आहोत.
 |
| ED काय आहे? मराठीत पूर्ण माहिती. |
मंडळी तुम्ही रेड (Raid) हा अजय देवगण चा चित्रपट पाहिला असेलच. आर्थिक गुन्ह्यांचा मुकाबला करणारी तसेच आर्थिक कायद्यांची अंमलबजावणी करणारी यंत्रणा आपल्या भारतामध्ये आहे. हा अर्थ मंत्रालयातील महत्वाचा एक भाग आहे. या विभागात भारतीय महसूल सेवेतील अधिकारी काम करतात. भारत सरकारने परकीय विनिमय व्यवस्थापन कायद्यातील तरतुदींचा तपास करण्यासाठी १ जून २००० रोजी याची स्थापना केली. ईडी मध्ये कायद्याचं उत्तम जाण असणारे निडर कार्यक्षम सनदी अधिकारी नियुक्त केले जातात.
नक्की वाचा -- भारतीय घोटाळेबाज लंडनला का पळून जातात?
भारतात, ईडीचे नाव काही काळासाठी वर्तमानपत्र आणि टीव्ही चॅनेलमध्ये ठळकपणे प्रसिद्ध झाले आहे. ईडीचे नाव मुख्यतः हायप्रोफाईल प्रकरणांमध्ये वापरले जाते. ED ही महसूल विभाग, वित्त मंत्रालय, भारत सरकार अंतर्गत एक विशेष आर्थिक तपास संस्था आहे. ही एजन्सी परदेशी मालमत्ता प्रकरण, मनी लाँडरिंग (Money Laundering), भारतातील बेहिशेबी मालमत्तेची चौकशी करते. आपल्या देशाच्या माजी अर्थमंत्र्यांच्या पी चिदंबरम विरोधात आयएनएक्स मीडिया प्रकरणात (INX Media Case), प्रचंड मालमत्ता आणि इतर अनेक प्रकरणे आहेत, जी ईडीच्या तपासानंतर समोर आली आहेत.
Ed Full Form
ED चा full form Enforcement Directorate किंवा Directorate General of Economic Enforcement असा आहे. मराठीमध्ये ईडीचे पूर्ण स्वरूप अंमलबजावणी संचालनालय किंवा आर्थिक अंमलबजावणी महासंचालनालय आहे. ईडी (ED Full Form in Marathi) ही महसूल विभाग, वित्त मंत्रालय, भारत सरकार अंतर्गत एक विशेष आर्थिक तपास संस्था आहे, ज्याचे मुख्यालय नवी दिल्ली येथे आहे. दिल्ली येथे पाच क्षेत्रीय कार्यालये आणि चेन्नई, मुंबई, चंदीगड, कोलकाता येथे आहेत.
ED म्हणजे काय ? What is ED in marathi.
ईडी अंमलबजावणी संचालनालय (ED) आर्थिक कायदे लागू करण्यासाठी आणि आर्थिक बाबींशी लढण्यासाठी भारतातील एक कायद्याची अंमलबजावणी करणारी एजन्सी आणि आर्थिक गुप्तचर संस्था आहे. त्याची अंमलबजावणी, अंमलबजावणी संचालक करतात. हे भारतीय महसूल सेवा (Indian Revenue Service), भारतीय कॉर्पोरेट विधी सेवा (Indian Corporate Law Service), भारतीय पोलीस सेवा (Indian Police Service) आणि भारतीय प्रशासकीय सेवेतील (Indian Administrative Service) अधिकाऱ्यांनी बनलेले आहे.
ED चे कार्यालय कोठे आहे ? | Where Is ED Office In India
सहसंचालकांच्या अध्यक्षतेखाली अहमदाबाद(Ahmedabad), बंगलोर (Bangalore), चंदीगड (Chandigarh), चेन्नई (Chennai), कोची (Kochi), दिल्ली (Delhi), पणजी (Panaji), गुवाहाटी (Guwahati), हैदराबाद (Hyderabad), जयपूर (Jaipur), जालंधर (Jalandhar), कोलकाता (Kolkata), लखनौ (Lucknow), मुंबई (Mumbai), पटना (Patna) आणि श्रीनगर (Srinagar) संचालनालयाची प्रादेशिक कार्यालये आहेत. संचालनालयात उपप्रादेशिक कार्यालये आहेत जसे भुवनेश्वर, कोझिकोड, इंदूर, मदुराई, नागपूर, अलाहाबाद, रायपूर, देहरादून, रांची, सुरत, शिमला हि कार्यालये उपसंचालकांच्या अध्यक्षतेखाली आहेत.
ED चा इतिहास | History of ED in Marathi
विनिमय संचालनालयाची स्थापना 1 मे 1956 रोजी झाली, जेव्हा विनिमय नियंत्रण कायद्याचे उल्लंघन टाळण्यासाठी परकीय चलन नियमन अधिनियम, 1947 (FERA, 1947) अंतर्गत आर्थिक व्यवहार विभागाच्या नियंत्रणाखाली 'अंमलबजावणी युनिट' स्थापन करण्यात आले. वर्ष 1957 मध्ये या युनिटचे 'अंमलबजावणी संचालनालय' असे नामकरण करण्यात आले आणि मद्रासमध्ये दुसरी शाखा उघडण्यात आली
ED चे अधिकार (Rights of ED in Marathi )
ईडी (अंमलबजावणी संचालनालय) फॉरेन एक्स्चेंज रेग्युलेशन ऍक्ट, 1973 अंतर्गत काम करत असे.हा कायदा FERA म्हणून ओळखला जात असे. फेमा 1 जून 2000 रोजी लागू करण्यात आला. काही काळानंतर फेमाशी संबंधित सर्व बाबी देखील ईडीच्या अखत्यारीत आणल्या गेल्या. सध्या, ईडी फेरा 1973 आणि फेमा 1999 अंतर्गत कारवाई करते.
ED चे कार्य (How does ED work in Marathi)
👉 ED ला फेमा, 1999 च्या उल्लंघनाशी संबंधित माहिती केंद्रीय आणि राज्य माहिती एजन्सींकडून, तक्रारी इत्यादी प्राप्त होते.
👉 हे "हवाला" परकीय चलन रॅकेटीरिंग, निर्यात प्रक्रिया पूर्ण न करणे, परकीय चलन परत न करणे आणि फेमा, 1999 अंतर्गत उल्लंघन यांचे तपास आणि निर्णय घेते.
👉 न्यायालयीन निर्णय कार्यवाही अंतर्गत दंड वसूल करतो, यासाठी तो लिलावाची प्रक्रिया इ. निवडतो.
नक्की वाचा -- अबब या देशात पडतो Fish Rain रहस्य जाणून व्हाल थक्क
👉 ईडी पूर्वीच्या फेरा, 1973 अंतर्गत न्याय खटला, अपीलीय निर्णयाची प्रकरणे व्यवस्थापित करते.
👉 अंमलबजावणी संचालनालय शिफारसी करते आणि परकीय चलन संरक्षण आणि तस्करी प्रतिबंधक कायदा (COFEPOSA) अंतर्गत कारवाई करते.
👉 हे सर्वेक्षण, तपास, जप्ती, अटक, पीएमएलए गुन्ह्यातील गुन्हेगाराविरुद्ध खटला चालवते.
👉 ईडी जप्त करणे, जोडणे, तसेच पीएमएलए अंतर्गत गुन्हेगाराचे हस्तांतरण यासंदर्भात करार करणार्‍या राज्याकडे किंवा त्याच्याकडून परस्पर कायदेशीर सहाय्य शोधते आणि मंजूर करते.
ईडीने कोणत्या प्रमुख घोटाळ्यांची चौकशी केली आहे ?
(Which major scams have been investigated by the ED?)
आदर्श घोटाळा, 2 जी घोटाळा (2G scam), शारदा चीटफंड घोटाळा (Sharda Cheat Fund scam), कोळसा घोटाळा (Coal scam), रॉबर्ट वाड्रा जमीन प्रकरण (Robert Vadra land case), कोहिनूर स्क्वेअर घोटाळा (Kohinoor Square scam), नॅशनल हेराल्ड घोटाळा (National Herald scandal), आयडीबीआय घोटाळा (IDBI scam), रोजा व्हॅली केस (Rosa Valley case), महाराष्ट्र सदन घोटाळा (Maharashtra Sadan scam) अशा अनेक घोटाळ्यांची ई़डीने चौकशी केली आहे. याशिवाय ईडीने छगन भुजबळ, हाफिज सईदची गुरुग्राममधील मालमत्ता तसेच दाऊद इब्राहिमची संपत्ती जप्त केली आहे.
भारतातील भ्रष्टाचार कमी करण्यासाठी ED (Importance of ED in Marathi) ची भूमिका-
👉 भारतातील भ्रष्टाचार कमी करण्यासाठी ED (अंमलबजावणी संचालनालय) ची खूप महत्वाची भूमिका आहे.
👉 ही विशेष एजन्सी आपली कर्तव्ये योग्यरित्या पार पाडते, जेणेकरून मनी लाँड्रिंग आणि काळ्या पैशाशी संबंधित गंभीर प्रकरणांमध्ये गुंतलेल्या दोषींवर निष्पक्ष तपास करून त्यांना कायद्यानुसार शिक्षा होईल.
👉 आपल्या देशात ईडीला खूप महत्त्व दिले जाते, कारण ईडीच्या अधिकारांमुळे सरकार त्यांच्यावर आर्थिक कायद्याचा संपूर्ण भार सोपवते, जेणेकरून आपल्या देशात योग्य कायदेशीर कारवाई आणि सर्व नियमांचे पालन करता येईल.
नक्की वाचा -- Logo म्हणजे काय? Logo कसे बनवायचे ? मराठीत पूर्ण माहिती जाणून घ्या.
👉 ईडी लोकांना आपल्या देशात किंवा परदेशात कोणत्याही प्रकारच्या मालमत्ता फसवणुकीपासून संरक्षण देते आणि दोषींवर योग्य ती कारवाई करते. हेच कारण आहे की भारत सरकारने वित्त मंत्रालय आणि महसूल विभागाच्या अंतर्गत अंमलबजावणी संचालनालयाला एक अतिशय महत्वाचे आणि उच्च स्थान दिले आहे.
तर मंडळी या भागात आपण ED काय आहे? मराठीत पूर्ण माहिती, ED चा full form in Marathi, What is ED in marathi, ED चे कार्यालय कोठे आहे ? | Where Is ED Office In India, ED चा इतिहास | History of ED in Marathi, ED चे अधिकार (Rights of ED in Marathi ), ED चे कार्य (How does ED work in Marathi), Importance of ED in Marathi या सर्व गोष्टी पहिल्या
मित्रांनो आशा करतो कि वरील लेख तुम्हाला नक्कीच समजला असेल , वरील लेखात काहीही शंका किंवा त्रुटी आल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगायला विसरू नका. जोशमराठी डॉट कॉम नेहमीच रोचक रंजक माहिती नियमितपणे वाचकांपर्यंत पोहचवत असते. असेच ज्ञानवर्धक लेख तुम्हाला ज्ञानरंजन या विभागात पाहायला मिळतील तरी आमच्या संकेतस्थळाला (Joshmarathi.com) नियमित भेट देत राहा आणि हि माहिती तुम्ही तुमच्या प्रिय जनांशी शेयर करून ज्ञानात भर करू शकता. धन्यवाद वाचकहो... !!
टिप्पणी पोस्ट करा